Przez miliony lat skały wapienne ulegały różnym formom erozji. Największy udział w tym procesie ma wietrzenie chemiczne. Obecny w powietrzu dwutlenek węgla powoduje zakwaszenie wody i powstanie słabego kwasu węglowego, który reaguje z głównym składnikiem skał wapiennych — węglanem wapnia. Wytwarza się wówczas kwaśny węglan wapnia, ponad sto razy lepiej rozpuszczalny w wodzie niż węglan wapnia, przyspieszający znacznie zjawisko destrukcji skał. Rzecz jasna, proces ten przebiega i obecnie, jego skutkiem jest powstawanie zjawisk krasowych, takich, jak: Żłobki krasowe — nieregularne zagłębienia w powierzchni skał wapiennych, w kształcie jamek, rynienek lub wnęk. Leje krasowe — zagłębienia w kształcie lejów lub mis. Różnią się od żłobków krasowych tym, iż mają szczeliny, odprowadzające wodę, tak zwane „łykawce”. Polia — zagłębienia większe od lejów krasowych. Mają płaskie dno, a otaczające je zbocza są strome i niekiedy po¬kryte wapiennymi rumowiskami. Wiele tego typu utworów obserwujemy koło Kroczyc i Wolbromia. Studnie krasowe (aveny) — głębokie pęknięcia drążone przez wodę. Ostańce — procesy krasowe postępują nieustannie w głąb skał wapiennych. Leje rozrastają się w polia, a między tymi ostatnimi pozostają mogoty — zbudowane z najbardziej odpornego materiału. Ulegają one dalszemu niszczeniu, przybierając fantastyczne nieraz kształty, np. Okiennik Duży, Maczuga Herkulesa itp. Jaskinie — na Jurze istnieje ich około 500 — utworzyły płynące wody, wymywając mniej trwały materiał skalny. Obecnie jaskinie nie mają połączenia z siecią wodną: nie płyną tam żadne potoki, brak jeziorek — z wyjątkiem Ja¬skini Kryspinowskiej koło Krakowa. W niewielu zachowały się oryginalne nacieki, które przedostająca się z powierzchni woda tworzy i dzisiaj, lecz zjawisko to przebiega bardzo powoli. Większość jaskiń, nawet znajdujących się na terenach chronionych, została ogołocona z szaty naciekowej, namuli- ska ich zostały przekopane przez „zbieraczy”. Poszukiwacze szpatu (krystaliczny węglan wapnia) zdewastowali również wiele jaskiń, szczególnie w rejonie Gór Sokolich. Największe skupisko jaskiń znajduje się w okolicy Ojcowa. Korytarze największej jaskini jurajskiej, Wierzchowskiej Górnej, ciągną się ponad sześćset metrów. Można ją zwiedzać podobnie, jak Grotę Łokietka. Drugi duży kompleks jaskiń, położonych w odległości kilkudziesięciu metrów od siebie, powstał w Górach Sokolich, koło Częstochowy. Są to jaskinie Koralowa, Olsztyńska, Studnisko, Urwista, Pochyła. W latach sześćdziesiątych, między Mirowem a Niegową, na stoku Góry Mirowskiej odkryto jedną z większych i zarazem najgłębszą jaskinię — Szczelinę Piętrową (Mirowską).
