Olsztyn

Leży na Szlaku Orlich Gniazd. Kończą się tu szlaki Korwinów—Olsztyn i Poraj—Olsztyn Wieś w woj. częstochowskim, siedziba gminy. Przystanek PKS — kursy do Częstochowy, Krakowa, Myszkowa, Szczekocina, Zawiercia oraz przystanek WPK — kursy do Często¬chowy. Sklepy, restauracje, ośrodek zdrowia, apteka, poczta, posterunek MO, szkoła. Olsztyn posiadał prawa miejskie w 1. 1396—1818. Ruiny średniowiecznego zamku z XIV w. górującego nad wsią. Warownia zniszczona w czasie wojen szwedzkich w 1656 r., w 1. 1722—1726 częściowo rozebrana. Zamek był jednym z większych, znajdujących się na Jurze. Składał się z trzech części: zamku górnego, z jeszcze zachowaną okrągłą basztą; średniego, z korytarzem labiryntów podziemnych, wykutych w skale — i zamku dolnego, gdzie stała baszta. W pobliżu wzgórza zamkowego natrafiono na średniowieczne dymarki. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela z 1. 1722—1726, W pobliżu kościoła i plebanii rosną dwie ponad 200-letnie lipy oraz grupa 15 lip na dziedzińcu kościelnym. Za osadą, w kierunku Biskupic mała „pustynia”, na której żyje rzadki ptak, kulon piaskowy. Nie opodal rezerwat Sokole Góry. Pomnik — muzeum martyrologii, wybudowany w 1968 r. dla uczczenia ofiar II wojny światowej.